Ieper

Naked speelt zich af in het Londen van 1976, tijdens de opkomst van de punkscene. Alle sleutelfiguren uit die tijd passeren de revue. Aan dit rijtje voegt Brooks de fictieve band Naked toe, geleid door de schooljongen Curtis Ray, het prototype van de anarchistische punker. Dat hij uit een zeer conservatief nest komt en zich afzet tegen zijn strenge opvoeding, hoeft niet te verwonderen.
Het verhaal wordt verteld door Lili Garcia, die terugblikt op het jaar dat ze zeventien werd en deel uitmaakte van Naked. Curtis en zij krijgen een relatie, maar al gauw blijkt dat ze eigenlijk niet bij elkaar passen. Lili moet niets hebben van seks, drugs en rock ’n roll, vermoedelijk vanwege haar eigen turbulente familiegeschiedenis. Voor haar betekent opstandigheid juist een zo normaal mogelijk leven ambiëren. Dat Lili desondanks niet weggaat bij de egocentrische Curtis, wijt ze eveneens aan haar liefdeloze opvoeding.
Dan verschijnt de Noord-Ierse immigrant William Bonney op het toneel. Lili is direct door hem geïntrigeerd, omdat hij wordt omgeven door mysterie. Dat er vervolgens een driehoeksverhouding tussen Lili en de twee jongens ontstaat, is alvast geen verrassing.
Het geheim dat William verbergt, laat zich al even gemakkelijk raden. Hij is betrokken bij de Provisional IRA, een terroristische afsplitsing van het Ierse onafhankelijkheidsleger. Net als Curtis is William dus een rebel, maar dan op een ander niveau. Door de opkomst van de punkscene te spiegelen aan de terreuracties van de IRA, tilt Brooks de opstandigheid naar een politiek niveau. Met als resultaat dat de acties van de punkers niet alleen vrij onschuldig lijken, maar vooral onzinnig. Ze missen een gegronde reden.
Of is Curtis misschien minder oppervlakkig dan hij op het eerste gezicht lijkt? Immers, de songtekst van zijn hit ‘Naked’ lijkt wel heel erg op het gedicht ‘Enfance’ van Arthur Rimbaud. De Franse dichter staat bekend als een van de voorlopers van het modernisme en kan in die zin dus ook als een soort rebel gezien worden.
Als lezer voel je aan dat het met die opstandige personages niet goed zal aflopen, maar toch blijf je daarop hopen. In feite deel je de hoop van de twee rebellen, die beiden hun doel bereiken, maar dit (vermoedelijk) wel met de dood moeten bekopen. Echter, in die korte tijd hebben ze wel écht ergens voor geleefd – in tegenstelling tot Lili, die de hele roman lang nogal doelloos lijkt. En wat is dan erger? Sterven voor je idealen, of niets hebben om voor te leven?
Genoeg om over na te denken dus. Brooks biedt ons opnieuw een rijk en spannend verhaal met aansprekende personages en een haast tastbare setting. Ook de dialogen overtuigen, gekleurd door de jongerentaal van toen. Lili’s vertelstem daarentegen rammelt. Inmiddels moet ze zo’n vijftig jaar zijn, maar ze klinkt soms als een hedendaagse puber. Dat is echter slechts een schoonheidsfout in een verder uitstekende roman.
 
(Dit is een abstract van een artikel van Kyra Fastenau. Het is verschenen in De Leeswelp 6, 2013.)
[Kyra Fastenau] Verberg tekst

Lili (16, ik-figuur) zit op een privéschool in Londen. Curtis, de populairste jongen op school, vraagt haar om basgitaar in zijn band te spelen. Ze doet dit en valt als een blok voor hem. Toch heeft ze steeds een ongemakkelijk gevoel. Is ze wel echt verliefd op Curtis? En wat vindt ze van het geweld tijdens optredens en het vele drugsgebruik? De succesvolle punkband wordt nog beter als er een nieuwe gitarist komt, William. Hij vertelt niets over zichzelf en dit intrigeert Lili. Als hij haar uiteindelijk in vertrouwen neemt, hoort ze een schokkend en gewelddadig verhaal. De goede vertaling met mooie woordkeuzes doet recht aan het verhaal waarin Brooks in de levendige dialogen, afgewisseld met verstilde teksten, een sfeerbeeld schetst van de roerige jaren zeventig van de vorige eeuw. Een tijd waarin een nieuwe generatie in Londen, onder invloed van drugs, de punkmuziek op de kaart zette. Dit meeslepende verhaal kan jongeren veel leren over deze periode en zal een feest van herkenning zijn voor volwassenen die deze tijd bewust hebben meegemaakt. Ook in het Engels aangeboden, 'Naked'*. Vanaf ca. 15 jaar. Verberg tekst

1976. Lilli is een doodgewoon, zestienjarig meisje dat houdt van muziek. Ze is zoals vele andere meisjes smoor op de coole Curtis. Lilli beseft dat zij, als grijze muis, geen kans maakt bij een populaire gast als Curtis. Wanneer Curtis haar op een dag zelf aanspreekt, kan Lilli haar oren niet geloven. Curtis is onder de indruk van de muzikale talenten van Lilli. Hij is zelf ook veel met muziek bezig en heeft zelfs een eigen groep opgericht, Naked. Hij vraag Lilli om bij hen in de groep bas te komen spelen. Lilli twijfelt. Waarom zij? Zij kan helemaal geen bas spelen. Maar Curtis houdt vol. Voor zijn band heeft hij bijzondere mensen nodig die staan voor wat ze doen. En zo iemand is Lilli. Na het horen van de muziek besluit Lilli ervoor te gaan. Naked opent voor haar een nieuwe wereld, de wereld van de punkmuziek. Daarenboven krijgt ze een relatie met de coolste gast van school, iets wat Lilly niet voor mogelijk had geacht. Deze nieuwe omwenteling in haar leven maakt dat ze de zorgen van thuis even kan vergeten.
De band is goed op weg om het te maken. Maar binnen de groep ontstaan er spanningen die uiteindelijk exploderen. Naked moet op zoek naar een nieuwe basgitarist. Alsof het lot hem geroepen heeft, staat daar plots William, een jongen uit Belfast. William is de ontbrekende schakel die de band nodig had om het echt te maken. In een razend tempo ontwikkelt de band zich tot een echte punkband, een band die eruit springt en opgemerkt wordt door iedereen. Maar er is iets met William, iets waar Lilli maar moeilijk de vinger op kan leggen. Wanneer William haar op een bepaald moment in vertrouwen neemt, beseft Lilli dat haar problemen thuis niets voorstellen in vergelijking hiermee. Het geheim dat William met zich meedraagt, is zo immens. Zal William wel bij de band kunnen blijven? Zal hij zijn last kunnen blijven dragen. Of zal hij eraan ten onder gaan?
Kevin Brooks is niet aan zijn proefstuk toe. Er verschenen van zijn hand al verschillende goede jeugdboeken. Als je zijn oeuvre raadpleegt, merk je dat dit boek perfect in het rijtje past: een origineel, ietwat rebels tienerverhaal. Ook al lijkt dit verhaal op het eerste gezicht een banaal puberverhaal te zijn, Kevin Brooks verweeft er moeiteloos de donkere kanten van ons bestaan door. Een punkband die het wil maken, de liefdesperikelen en problemen thuis van het hoofdpersonage, ... tot dusver niets ongewoons. Maar hieronder en tussendoor heb je de strijd die William dient te voeren, een strijd die beslist over leven en dood. Een strijd waarin vele jongeren uit Belfast, willens nillens, terecht komen en aan ten onder gaan. De strijd tussen republikeinen en loyalisten in het noorden van Ierland heeft diepe wonden geslagen, die misschien niet meer geheeld kunnen worden …
In het begin van het verhaal krijg je vooral heel wat achtergrondinformatie over de twee hoofdpersonages, Curtis en Lilli. Er wordt een sfeer gecreëerd waaruit de passie van deze twee pubers voor muziek moet blijken. Maar die passie straalt er bij mij niet genoeg af. Ik vind het soms nogal saai. Het verhaal krijgt een boost wanneer het personage William op de proppen komt. Dan wordt het spannend en leuk om te lezen. Ondanks het eerste deel van het boek vind ik het een goed geschreven, krachtig boek dat ik zeker aan pubers zou aanraden om te lezen!
Verberg tekst